حسین رئیسی، متخصص حقوق کودکان
بعد از ماجرای درگیری و نزاع سال گذشته جمعی از دختران نوجوان در اصفهان، که خبرساز شده بود، اخیرا ویدئویی مشابه از درگیری چند دختر نوجوان در بوشهر هم خبرساز شده و خبرگزاری فارسی ویدئویی از این درگیری و برخورد پلیس با آنها منتشر کرده است.
در این ماجرا خبرگزاری فارس با همدستی نیروی انتظامی، بدون توجه به ضرورت غیر علنی بودن همه پرونده‌های قضایی کودکان و نوجوان، و بر خلاف منافع آنها و مغایر با قانون آیین دادرسی کیفری که صریحا هر نوع گزارش از پرونده‌های کودکان را ممنوع کرده، اقدام به تهیه گزارشی نموده که حاوی مصاحبه با تعدادی از آنهاست.
مصاحبه‌ها مانند بازجویی، غیر تخصصی و بدون رعایت شرایط سنی کودکان صورت گرفته است. پاسخ نوجوانان که حاوی ابزار ندامت است مشخص است که از سر ترس و نگرانی صورت گرفته است. از سخنان این نوجوانان چنین برمی‌آید که با انتشار ویدئو، دچار ترس و آسیب عاطفی شده‌اند. این آسیب با نوع برخورد پلیس و البته گزارش خبرگزاری فارس تشدید شده است. همه این نوجوانان نیاز داشته‌اند تا به شیوه علمی مددکاران اجتماعی با آنها رفتار نمایند نه اینکه آنها را وسیله‌ای برای ترساندن دیگران قرار دهند.
ریشه این نوع نزاع‌های کوچک بچه‌گانه را، می‌توان در محدودیت‌های بیشماری که دختران نوجوان در جامعه با آن مواجه‌اند جستجو کرد. رفتارهایی که چون مانعی برای فعالیتهای بدنی، ورزشی و حضور آنها در اجتماع عمل کرده است. گشت ارشاد و ستاد امر به معروف و نهی از منکر، از جمله عوامل محدود کننده فضای‌های اجتماعی برای رفتار سالم دختران نوجوان هستند. استمرار این رفتارها و کنترل‌های شدیدی که نسبت به دختران نوجوان اعمال می‌شود، پیامدهایی نادرستی مانند درگیری‌های فیزیکی و عدم تحمل و بردباری دارد و این پیامدها را تقویت می کند.
مطابق قانون، برای هیچ کودک زیر ۱۸ سالی هرچند مرتکب نقض حقوق کیفری شده باشند، نباید سابقه کیفری لحاظ شود و همه سوابق کیفری کودکان باید حذف شود. رفتاری که در این ویدئو دیده می‌شود، اگرچه ممکن است مسئولیت کیفری برای هر کدام که اصطلاحا اقدام به قمه کشی نموده‌اند، در پی داشته باشد، اما از آن جهت که روشن است که استفاده از قمه تنها برای شوخی و نمایش صورت گرفته و قصد آسیب رساندن به دیگری در میان نبوده مصداق مسئولیت کیفری نیست. ضمن اینکه تاخیر در گزارش درگیری و عدم شکایت از آنها نیز این نظر را تقویت می کند که این یک شوخی دوستانه بوده است. ورود پلیس در پی انتشار عمومی ویدئو و انتشار گزارش و برخورد نامناسب پلیس آن را به یک موضوع آسیب‌زا برای آنها و دیگران تبدیل کرده که به هیچ وجه شایسته نبود.
