هیوگو ویلیام / علی همدانی
سرویس جهانی بی بی سی
بسیاری از دانش‌آموزان نوجوان دختر، محبوس در خانه، در هنگام مصاحبه با بی‌بی‌سی به گریه افتادند. مینا، ۱۵ساله از ولایت بدخشان در شمال افغانستان می‌گوید که حس کسی را دارد که گم شده است. او گفت که “خانه نشینی برایم مثل حکم اعدام است.”
مینا تنها نیست. لیلا، دانش آموز ۱۶ ساله از ولایت تخار که از زمان روی کار آمدن طالبان خانه‌نشین شده می‌گوید “انگار یخ زده” است. او می‌گوید در طول چند ماه گذشته به جز انجام کارهای روزانه خانه، کار دیگری انجام نداده است.
بی‌بی‌سی در گفتگو با دانش‌آموزان و معلمان در ۱۳ ولایت از ۳۴ ولایت افغانستان دریافته که با وجود وعده طالبان برای بازگشایی مکاتب متوسطه و دبیرستان‌های دخترانه در افغانستان، آنها به این وعده‌ها اطمینانی ندارند.
معلمان زن دبیرستان‌ها که تقریبا از ابتدای تابستان ( ماه اسد/خرداد) حقوق/معاش دریافت نکرده‌اند به بی بی سی گفتند نگران وضعیت روانی و زندگی دانش‌آموزان دختر خود هستند. یک سرمعلم در کابل به بی بی سی گفته دانش آموزانش از طریق واتس اپ با او در تماس هستند. آنها روز به روز ناامیدتر می‌شوند.
معلمان در سراسر افغانستان همینطور می‌گویند شمار کمتری از دختران به مکاتب ابتدایی که بازگشایی شدند، می‌روند. فقر گسترده و نگرانی‌های امنیتی باعث شده تا بسیاری از خانواده ها نگذارند دخترانشان به مدرسه بازگردند.
طالبان به دانش آموزان پسر اجازه داده تا در مکاتب ابتدایی، متوسطه و در دبیرستان/لیسه ها حاضر شوند اما دختران تنها می توانند تا صنف ششم ( دبستان) به مکتب بروند.
مقامات طالبان تا پیش از این از تایید یا تکذیب خبر ممنوعیت بازگشت دختران به مکاتب متوسطه و دبیرستان ها خودداری می کردند. اما در یک گفتگوی کم سابقه با بی بی سی، عبدالحکیم همت، معاون وزارت معارف طالبان، تایید کرده که همه مکاتب دخترانه متوسطه و دبیرستان‌ها در سراسر افغانستان، تا زمان تصویب مقررات جدید باید بسته بمانند. او گفته امیدوار است این مقررات تا سال تحصیلی آینده تصویب شوند.
با وجود این ممنوعیت، برخی دبیرستان‌های دخترانه و در جریان مذاکرات با مقامات محلی طالبان در چند ولایت بازگشایی شدند.
سرمعلم‌ها در سه ولایت دیگر افغانستان در گفتگو با بی بی سی گفتند که آنها هم توانستند مکاتب خود را بازگشایی کنند اما تنها یک روز بعد توسط طالبان مجبور شدند دوباره در مدرسه را ببندند. یکی از سرمعلم ها به بی بی سی گفت که دختران هر روز به دروازه مکتب می‌آیند به این امید که بتوانند بار دیگر در کلاس‌ها حاضر شوند.
لیلا، که می‌خواست ماما/قابله شود به بی بی سی می‌گوید از دیدن کتاب‌ها، کتابچه‌ها، کیف و کفش و لباس‌های مکتبش که دست نخورده در گوشه اطاق افتاده‌اند، غصه می‌خورد.
مینا، دانش‌آموز صنف یازدهم در پروان که می‌خواست جراح شود، حالا مردد است. او می‌گوید بعید می‌داند که طالبان به آنها اجازه ادامه تحصیل بدهند و اگر اجازه ادامه تحصیل یابند، امکان کار کردن و حضور زنان در اجتماع هنوز نامعلوم است. مینا می‌گوید که هر روز صبح که از خواب بیدار می‌شود به یاد می‌آورد که چطور با هم‌شاگردی‌هایش در حیاط مدرسه جمع می‌شدند و سرود ملی را می‌خواندند. او می‌گوید: هر بار به یاد آن روزها می افتد ناامیدتر می‌شود.
عبدالحکیم همت، معاون سرپرست وزارت معارف طالبان اما می‌گوید شرایط پیش آمده موقتی است و طالبان می‌کوشد تا محیطی امن برای تحصیل دختران فراهم آورد. او تاکید می‌کند که دختران و پسران نوجوان باید در کلاس‌های جداگانه ادامه تحصیل بدهند. عرفی که تا پیش از روی کار آمدن طالبان هم رایج بوده است.
آنطور که یک سر معلم به بی بی سی گفته چند ماه تعطیلی مکاتب متوسطه و دبیرستان‌ها در افغانستان، تاثیرات وخیمی بر وضعیت زندگی دختران گذاشته است. این سرمعلم در غزنی می‌گوید: در طول چند ماه گذشته دست کم سه دانش آموز پانزده ساله یا کوچکترش مجبور به ازدواج شدند. خانواده ها از اینکه دختران نوجوان در خانه بی‌کار باشند خسته شده اند و می‌خواهند آنها را شوهر بدهند.
یک سر معلم دیگر از ولایت مرکز غور به بی بی سی گفت بازگشایی مکاتب متوسطه و دبیرستان‌های دخترانه، برای بسیاری از مردم افغانستان و حتی خود دختران اولویت ندارد. فقر و کمبود شدید مواد غذایی این کشور را به یک بحران انسانی ویران کننده انداخته است. این سرمعلم جوان در حالی که بغض کرده بود، گفت: “فکر می‌کنم بیشتر دانش آموزانم بمیرند. آنها غذای کافی برای خوردن ندارند و در زمستانی که در پیش است نمی‌توانند خود را گرم کنند. فقر در افغانستان غیر‌قابل تصور است.”
تمامی اسامی در این گزارش تغییر داده شده است. نام هنری طراح گرافیک مستعار است.
منبع: بی بی سی فارسی
