حسین رئیسی؛ وکیل حقوق بشر و استاد دانشگاه کارلتون کانادا
واژگان به کار رفته در قانون «حمایت از اطفال و نوجوانان»، هر کدام بار حقوقی و معنایی خاصی دارد که بدون توجه به این معانی، هم درک قانون و هم اجرای آن میتواند با چالش مواجه شود. از این حیث، مرکز عدالت برای کودکان در سلسله پادکستهایی به تحلیل حقوقی این قانون پرداخته است. در قسمت اول این پادکستها آقای حسین رئیسی استاد دانشگاه کارلتون کانادا و متخصص حقوق کودکان، به تشریح واژگان حقوقی مندرج در ماده یک قانون حمایت از اطفال و نوجوانان پرداخته است. لطفا به این پادکست گوش دهید
ماده ۱- اصطلاحات به كار رفته در این قانون، به شرح زیر تعریف می شود:
الف) طفل: هر فرد كه به سن بلوغ شرعی نرسیده است.
ب) نوجوان: هر فرد زیر هجده سال كامل شمسی كه به سن بلوغ شرعی رسیده است.
پ) بیتوجهی و سهلانگاری: کوتاهی در انجام تكالیفی از قبیل تامین نیازهای اساسی و ضروری طفل و نوجوان یا وظایف مربوط به حضانت، ولایت، قیمومت، وصایت، سرپرستی، تربیت، نظارت یا مراقبت از آنان توسط والدین، اولیاء یا سرپرست قانونی یا هر شخصی كه مكلف به آن است.
ت) سوءرفتار: هرگونه فعل یا ترک فعل عمدی كه سلامت جسمی، روانی، اخلاقی یا اجتماعی طفل و نوجوان را در معرض خطر و آسیب قرار دهد؛ از قبیل ضرب و جرح، محبوس كردن، سوءاستفاده جنسی، توهین یا تهدید نسبت به طفل یا نوجوان در صورتی كه جنبه تأدیبی نداشته باشد یا قرار دادن او در شرایط سخت و غیرمتعارف و یا خودداری از كمك به وی.
ث) بهرهكشی اقتصادی: به كارگیری غیرقانونی طفل و نوجوان و یا وادار كردن یا گماردن او به كار یا خدمتی كه از لحاظ جسمی، روانی، اخلاقی یا اجتماعی با نظر به وضعیت طفل و نوجوان برای وی مضر یا خطرناك باشد.
ج) معامله: خرید و فروش یا هرگونه اقدام غیرقانونی كه به موجب آن طفل یا نوجوان در ازای پرداخت وجه یا امتیاز و سایر موارد در اختیار دیگری قرار می گیرد.
چ) فحشاء: هرگونه به كارگیری و یا وادار كردن طفل و نوجوان در فعالیت های جنسی برای خود یا دیگری.
ح) مبتذل: هرگونه محتوا یا تصویری كه دارای صحنه یا صور قبیحه باشد.
خ) مستهجن: هرگونه محتوا اعم از صوتی یا تصویری كه به صورت واقعی یا غیرواقعی بیانگر برهنگی كامل زن یا مرد- آمیزش- عمل جنسی یا اندام جنسی انسان است.
د) هرزهنگاری: تهیه و تولید هر اثری كه محتوای آن بیانگر جذابیت جنسی طفل یا نوجوان مانند برهنگی، آمیزش، عمل جنسی یا اندام جنسی باشد.
ذ) خطر شدید و قریبالوقوع: وضعیتی كه حیات یا سلامت جسمی یا روانی طفل و نوجوان به شدت تهدید و در معرض آسیب قرار گیرد، به نحوی كه مداخله فوری و چاره جویی را ایجاب نماید.
