کمیته حقوق کودک سازمان ملل متحد در ماه می سال جاری، نظریه عمومی شماره ۲۶ (General Comment No. 26) را با محوریت حقوق محیط زیستی کودکان تصویب و تکالیفی برای دولتها تعیین کرد. در این نظریه عمومی که در آگوست سال جاری به طور عمومی منتشر شد، دولتها به ایجاد محیط زیستی سالم، تمیز و پایدار برای کودکان فراخوانده شدند. در این نظریه عمومی آمده:
«کودکانی که در این کره خاکی زندگی میکنند نیازمند توجه فوری و عاجل به مساله محیط زیست و تغییرات آب و هوایی هستند. کودکان باید در این دنیا از حداکثر حقوق بشر برخوردار باشند و این مهم ممکن است مگر با اجرای تعهدات بینالمللی دولتها در حوزه محیط زیست. حوزهای که آسیبهای آن میتواند نسلهای متعددی را تحت تاثیر قرار دهد و زندگی را برای آنها دشوار سازد.»
آنچه بسیار حائز اهمیت است و در این گفتگو بیشتر به آن خواهیم پرداخت مساله ارتباط محیط زیست و حقوق کودکان است. کمیته حقوق کودک معتقد است ۱۳ حق از مجموعه حقوق کودکان که در کنوانسیون حقوق کودک تصریح شده، تحقق آن ممکن نیست، مگر اینکه از محیط زیست سالمی برخوردار باشیم. یعنی معتقد است حفاظت از محیط زیست متضمن بخش عمدهای از حقوق کودکان است که اینجا تیتروار به آن اشاره میشود:
- حق عدم تبعیض
- حق برخورداری از منافع عالیه
- حق حیات، بقا و رشد
- حق شنیده شدن
- حق آزادی بیان و تشکیل تجمعات مسالمتآمیز
- حق دسترسی به اطلاعات
- حق مصونیت از هر گونه خشونت
- حق برخورداری از بالاترین استاندارد قابل دستیابی سلامت
- حق برخورداری از امنیت اجتماعی و استانداردهای مناسب زندگی
- حق آموزش
- حقوق کودکان بومی و کودکان مربوط به اقلیتها
- حق استراحت، بازی، اوقات فراغت و تفریح
- و در نهایت حق داشتن محیطی پاک، سالم و پایدار
در این گفتگو، در خدمت خانمها پرند میثمی، قاضی عدالت اجرایی در حوزه محیط زیست، انرژی و معادن کانادا، اعظم بهرامی فعال و کنشگر حوزه محیط زیست و آقایان حسین رئیسی وکیل حقوق بشر و متخصص حقوق کودکان و آقای سام خسروی فرد، متخصص حوزه محیط زیست هستیم و کوشش بر این است که به این پرسش پاسخ دهیم که چقدر عدالت محیطزیست، در ساختار موجود نظامهای سیاسی در ایران و جهان تحقق یافتنی است و چه نوع کنشگریای را باید مدنظر داشت.
عدالت محیط زیستی و حقوق کودکان؛ برای فردای کودکان چه کنیم؟ – بخش دوم
عدالت محیط زیستی و حقوق کودکان؛ برای فردای کودکان چه کنیم؟ – بخش سوم
