شهراد، که در سن ۱۷ سالگی به اتهام قتل بهرام، جوانی ۲۰ ساله، تا پای جوخه اعدام رفته بود با رضایت اولیاء دم از مرگ رهایی یافت و پس از ۷ سال حبس، آزاد شد.
به گزارش روزنامه جوان، ساعت ۲۱ شامگاه هجدهم آبان سال ۹۵ به ماموران پلیس تهران، تلفنی خبر رسید که دو پسر جوان در یکی از خیابانهای جنوبی شهر درگیری خونینی را رقم زدهاند.
وقتی مأموران به محل حادثه رسیدند، دریافتند در این درگیری پسر ۲۰ سالهای به نام بهرام زخمی و برای درمان به بیمارستان منتقل شده و ضارب هم از محل حادثه فرار کردهاست.
بدین ترتیب ماموران برای بررسی موضوع راهی بیمارستان شدند که در آنجا فهمیدند تلاش تیم پزشکی برای نجات جان بهرام نتیجهای نداده و پسر زخمی بر اثر ضربه چاقو به قفسه سینهاش و خونریزی شدید به کام مرگ رفتهاست.
بررسیهای ماموران پلیس نشان داد که متهم به قتل، پسر ۱۷ سالهای به نام شهراد است و در همان محل زندگی مقتول همراه خانوادهاش زندگی میکند. متهم پس از انتقال به اداره پلیس با اظهار پشیمانی، به قتل پسر ۲۰ ساله اعتراف و اتفاق روی داده را اینگونه توصیف کرده:
«بهرام بچهمحل ما بود، اما ما با هم دوست نبودیم و فقط با هم سلام علیک داشتیم. مدتی قبل به خاطر اینکه او مزاحم خواهرم شد، با او اختلاف پیدا کردم. او چندباری برای خواهرم مزاحمت ایجاد کردهبود و من هم به او تذکر دادهبودم، اما فایدهای نداشت. به او گفتم خانواده ما در محل آبرو دارند و مزاحم خواهرم نشود. او حتی یکبار جلوی مادرم مزاحم خواهرم شده و مادرم هم به او اعتراض کردهبود. ما به همین دلیل یکی، دو بار با هم مشاجره و درگیری داشتیم. عصر روز حادثه از محل کارم همراه دوستم به خانهمان رفتم و دیدم خواهرم ناراحت است و اشک در چشمانش جمع شدهاست. وقتی علت ناراحتیاش را پرسیدم، گریه کرد و به من گفت بهرام دوباره در خیابان مزاحم او شدهاست. خواهرم گفت بهرام به من شماره تلفن داد و اصرار کرد من هم به او شماره بدهم. حرفهای خواهرم پیش دوستم آتشی در دلم به پا کرد و تصمیم گرفتم او را ادب کنم. عصبانی شدم و چاقویی از خانه برداشتم و همراه دوستم به خیابان رفتم و دقایقی بعد با بهرام و دوستانش روبهرو شدم. به او گفتم چرا مزاحم خواهرم شدهای و بهرام به من گفت از محل بروم و حرفی نزنم. او هیکلی بود و من از او کوچکتر بودم که با کمربندش مرا زد و من هم بچگی کردم و چاقو رویش کشیدم و ضربهای به او زدم. فکر نمیکردم با آن ضربه چاقو به قتل برسد. فکر میکردم فقط زخمی شدهاست و بعد هم به خانهمان رفتم تا اینکه مأموران مرا بازداشت کردند و فهمیدم او فوت کردهاست. الان خیلی پشیمان هستم و کاش او مزاحم خواهرم نمیشد و این حادثه رخ نمیداد.»
حکم قصاص
شهراد در حالی که ۱۷ سال بیشتر نداشت پس از پذیرش اتهام قتل، با کانون اصلاح و تربیت تهران منتقل شد. او در شعبه ۷ دادگاه کیفری یک استان تهران محاکمه و به اعدام محکوم شد. این رای در شعبه ۱۹ دیوان عالی کشور تایید و به شعبه سوم اجرای احکام دادسرای امور جنایی تهران فرستاده شد.
شهراد دو سال پیش تا پای جوخه اعدام رفت ولی با میانجیگری تیم صلح و سازش دادسرای امور جنایی تهران از اولیای دم مهلت گرفت و به زندان بازگشت. او قرار بود طی روزهای آینده اعدام شود ولی اولیای دم مقتول، روز ۱۳ تیر ۱۴۰۲ با اعلام گذشت، و ارائه برگه رضایت راضی به اعدام این جوان نشدند. خانواده مقتول اعلام کردند دیه مقتول صرف هزینه یتیمان، نیازمندان و افراد بیمار خواهد شد.
اعدام کودکان مغایر با کنوانسیون حقوق کودک
شهراد با اعلام رضایت اولیاء دم از اعدام نجات یافت ولی اصل صدور حکم اعدام برای کودکان، خلاف قواعد حقوقی است. مطابق کنوانسیون حقوق کودک، اعدام کودکان و حبس ابد برای آنان ممنوع است. کودک را نمیشود اعدام کرد حتی اگر مرتکب قتل شده باشد. جمهوری اسلامی ایران متاسفانه خود را به این اصل حقوقی متعهد نمیداند، هرچند اصلاحات مهمی در قانون مجازات اسلامی اعمال و اعدام کودکان را با محدودیتهایی روبرو کرده است.
پیـش از تصویـب قانـون مجـازات اسلامی مصـوب ۱۳۹۲ سـاختار عدالـت کیفـری ایـران صرفـا سـن مسـئولیت کیفـری را بـدون انعطـاف مسـاوی بـا سـن بلوغ میدانسـت. در ایـن قانـون در مـورد اشـخاص زیـر ۱۸ سـال در جرایم تعزیری که گسـتردگی زیادی دارد، سـن مسـئولیت تدریجی پذیرفته شـده اسـت. بر ایـن اسـاس اشـخاص بـه دو گـروه ۹ تـا ۱۵ و ۱۵ تـا ۱۸ سـال تقسـیم شـدهاند. در جرایم حـدود و قصاص کـه گسـتردگی زیـادی ندارنـد، امـا مجازاتهـای سـنگین را دربرمیگیرنـد، سـن مسـئولیت شـرعی مـد نظـر قـرار گرفتـه اسـت. تا کیـد بـر سـن بلـوغ همچنـان در ایـن سـاختار باقـی مانـده، امـا مـاده ۹۱ قانـون مجازات اسلامی تحولاتی در آن ایجاد کرده اسـت. اگر چه موضوع بلوغ یا سـن بلوغ شـرعی از قانون و سـاختار عدالـت کیفـری کنـار گذاشـته نشـده، امـا تحـولات مـاده ۹۱ مورد اشـاره انعطاف در این سـن را با شـرایطی پذیرفته اسـت. بدین معنی که برای نخسـتین بار به سـن رشـد جزایی و تدریجی بودن آن توجـه شـده اسـت. بـه ایـن معنـا کـه شـخصیت کـودک بـدون توجـه بـه سـن بلوغ وی بررسـی شـود.
مــاده ۹۱ قانــون مجــازات اسلامی مصــوب ۱۳۹۲ میگویــد:
«در جرائــم موجــب حــد یــا قصــاص هــرگاه افــراد بالــغ کمتــر از هجــده ســال، ماهیــت جــرم انجــام شــده و یــا حرمــت آن را درک نکننـد و یـا در رشـد و کمـال عقـل آنـان شـبهه وجـود داشـته باشـد، حسـب مـورد بـا توجـه بـه سـن آنهـا بـه مجازاتهـای پیشبینـی شـده در ایـن فصـل محکـوم مـیشـوند. تبصـره- دادگاه بــرای تشــخیص رشــد و کمــال عقــل مـیتوانـد نظـر پزشـکی قانونـی را اسـتعلام یــا از هــر طریــق دیگــر کــه مقتضــی بدانــد، اســتفاده کنــد.»
قضات با استناد به این قانون میتوانند مانع از اعدام کودکان زیر ۱۸ سال شوند.
